Dr. M. Kamil TURAN
.
.

Yalnızlığım

Odam, tekrar kasvetine terk ettim
Dolu küllüğünün isli duvarlarına
Ve döktüğüm burcu burcu ecel
Alevin ahengindeki gizli kelebek
Çığlığımla tekrar sisli sokaklarına
Ben geldim.                               
2009 

Tasviri;
I
O ki şair ya da karalayıcı yalnızdır. Daha şiirin başında var olan duruma inat daha ortada da hiç bir şey yok iken üstelik yalnızlığına dikkat çeker. Dikkat buyurulursa “yalnızlığım” kelimesi çok şeylere gebedir. Yalnızdır ve lakin kimselerin bu yalnızlıktan haberi yoktur. Kaldı ki haberleri olsa bile O bunu kendine atfetmiş ve tüm beşeri bundan münezzeh kılmıştır.
O, bu halde sadece kendini ilgilendiren yalnızlığını okuyucuya pek de sıkıntı duymadığı üslubu ile yansıtmaya çalışır. 

II
Münferit yalnızlığının sadece ona atfı şiirin ikinci kelimesinde pekişir ve kırılmasının mümkünü olmayan bir yargı halini alır “Odam”. Yalnızlık gibi oda ona aittir.
İnsan siluetinde hayat bulan oda ayni zamanda bir kurtuluşu simgeler ki de zaten kimse buna tanık değildir. Zaten tanık olmasını beklemek de ona göre yanlış olur zira ruhunu odaya terk etmiş sıfatına kurtuluşun anlamını yüklemiştir. Tekrar terk eden adam daha önceki terk edişlerini vurgulamak için “tekrar” kelimesi için şiirin üslubuna ters kaçtığına inandığım üçüncü kelimeyi seçer. Kasvet, terk ve icra fiilini de arkasına sıralar ki bundan kastı belki de bu terk edişten odanın ve odanın kimliğinde bir bütün beserin haberinin olmadığını vurgulamak ya da birden bire külliyen vukuu bulan olayların ne kadar can sıkıcı ve bezdirici olduğunu bundan mütevellit de herkesin bihaber kaldığını vurgulamaktır. Ne kadar ani ve ne kadar can alıcı bir olay olmuştur lakin bu bize açık değil, gaiptir
Duvarlarındaki is odanın ne denli eski belki de onunla birlikte doğmuş olduğuna işaret ederken, odam ile bunun doğru bir tespit olduğuna olan inancım pekişir, küllüğünün dolu ve onunda isli olduğu pek de uzak olmayan bir geçmişte burada yine varlığın hükmü olduğuna ve bir zaman kaldığına ve o zaman sonunda da ayrılırken dolu bıraktığı küllüğü ona terk anında kalan kasveti tekrar anında ona yine hediye hasebinde sunulmasının temini sağlamak mıdır bilinmez; lakin eğer böyle ise ki bence öyledir, O çektiği sıkıntılı elemin geçmişini de her seferinde yasayarak ve her seferinde yenisini üstüne katıp dimağında devleştirerek fikrini ifşa eder.
İfşa edilen şey ise ‘Alevin ahengindeki gizli kelebek’tir. Gizlidir çünkü hem yalnızlık hem de bundan doğan oda, elem ve kasvet sadece ama sadece ona ait iki mahremdir ki bu kelebeğin gizli oluşu da buna işaret eder. Hâkim olduğunuz üzere kelebek ve ateşin hikâyesi pek elimdir lakin dersler doludur.Modernistler, sözlemde ki yabanilikten bahisle öze kiyim ve delilik deselerde; ahenk sahipleri, sizler denmek istenen ile modernistlerin kastına atfen özlemselliğin ve deliliğin birbirinden nasıl bir ince hatla ayrıldığını Alevin ahengindeki gizli kelebeğin aslen O, zahirde ise dünya olduğuna katılırsınız zannındayım. Çığlık atarak gelir, beşerde bir ümidi ya da fikriyatının artik bir değerinin kalmaması onun zaten belki de gayb’daki nedenidir. Ecelin burcu burcu ter ile izaet oluşu misli misli yaşanan yalnızlığa dönüsünün simgesidir. Nihayet o an gelir O önünde durduğu odanın kapısını tıklatır ve ona aitliğini ve odanın da ona olan özlemini ifade ederek çığlık ile “Ben geldim.” der. İste bu andan sonra yazılacak bir şey de kalmamıştır ama illa ve illa açıklama gerekecekse O bize basa dönün ve tekrar bu tasviri okuyun iste o andan sonra bunlar oldu der ve nihayeti 2009 ile belgeler. 

III
Bundan başka bir söze gerek kalmayıp; doğanın devri bünyesinde onun ne kadar yalnız kaldığının idraki içinde olmak kâfi olup onu da zannımca memnun edecektir zira bu iki şey sadece ve sadece ona ait mahremlerdir.                                                                                               
MKT

Sis

Ve yaz geldi. Tüm hüznü ve hainliği ile. Şimdi bu yüzümdeki ışık kırığı çizgiler bana otuz üç yılın bir hediyesi olamaz. Her yıl birbirini takip eden hüzündür buna sebep olan beklide, yani yaz. Yani yağmurun olmadığı, sisin ve soğuğun beni saran şefkatli kollarının olmadığı, gecelerin ise riyakâr olduğu yaz…             

Her sabah güneşin kollarını izliyorum; ufkun ardından yükselerek, başıboş aç ve azgın köpeklerin saldırdığı gibi saldırıyor bedenime. Ağır ağır sarılıp, beni sıkıştırıyor ve sıkıştırıp nefesimi kesiyor, beni tüketiyor. Bu buğday sarısı yaşlı masaya her kum tanesi düştüğünde bir parçamı daha kaybediyorum. Zamanın kumları arasında kaybolurken; bu daral beni tüketiyor. Sadece ağlayabilirim, sesim çıkmaz haykırayım, ellerim tutmaz zincirlerinden asılmaya gücüm yetmez ama kaçamam. Bu bir nefretten çok bir hasretin mektubudur. Kışın soğuğuna, gecelerinin samimiyetine, sisli havalarının inanılmaz ahengi içinde akıp giden zamana.            

Hayatımın her evresinde ve her saniyesinde aklıma gelen belki de tek şey yağmur oldu. Bu baki düşünce benimle doğduğuna inandığım ve benimle ölecek olan tek tutkumdu; ta ki yağmurun bana kardeşlerini tanıttığı o ana değin. Çok küçük değildim, günlerden Pazar mevsimlerden kıştı. Soğuktu; soğuğun kokusunu alabilecek kadar, soğuk ve sessiz, kimsesiz bir sokaktı; net olmasa da zihnimde kalan alaca karanlık ya da birden bozaran bir ufuk zamanıydı ve birden başlayan yağmur bana tanı, sisi ve soğuğu tekrar tanıştırdı. Bundan dolayı ki yüzüme değer her yağmur zerresinin ayrı bir serinliği, ayrı bir dileği, ayrı bir diyeceği ve ayrı bir hırsı/hıncı vardır.                        

Sıkılıyorum;           
Şimdi suratıma derin kesikler atan güneş… Sonrasında kavrulmuş bir ten ve buna hapsolmuş sırılsıklam bir ruh; yalan bir senaryonun başrol oyuncusu güneş. Gecelerimin katili güneş, seninle uyanmak bana zor geliyor; kusmak istiyorum ne varsa içimde, kafatasımı da üstat, kusmak ve kurtulmak bu insan sıfatından; var olabilmek tekrar, sınırlarımı yeniden çizip tekrar dirilişime tanık olacağım ana dek; sadece var olabilmek için, yok olmayı dilemek için. En önemlisi dinlenebilmek için.                       

Nefes alamıyorum;           
Şimdi gecelerim mutlak ve tek hâkim olduğu dünyanın kubbesinde olmayı ne denli çok isterdim. Gözlerimi kapatıp düşünüyorum ve her uyandığımda yine bu başak sarısı masanın üzerinde buluyorum kendimi; yoruldum artık bile diyemiyorum; nefes alamıyorum.

Sıkılıyorum;           
Şimdi suratıma derin kesikler atan güneş… Memnun musun? Eskiden sis ne kadar kalın olursa olsun koşar ve kendimi bulurdum. Şimdi bırakın koşmayı nefes bile alamıyorum; o kadar kalın bir tabaka ki koşmak sadece hayal olur. Sorun saflık tabidir ki; saflık, bedenim kirlendiği günden beri zehirlenen bir dimağ ve felç olmuş düşüncem ile ben saf olamam. Ölüyorum. Siz beni terk ettiğinizden beri, ölüyorum. Anlamsız bir fısıltı şimdi sevdiklerimin tüm istekleri, sadece ölüyorum. 
MKT,2009,
Yorumlar ve sisli oda…

 Zeki ORDU
.
.
.

Hayatın bizleri, ne zaman kimlerle ve nasıl karşılaştıracağını nereden bilebiliriz? Doğduğu, büyüdüğü, eğitim gördüğü, askerlik yaptığı ve yuva kurduğu yerler çok farklı olmasına rağmen; bilinmeyen bir sebepten dolayı bir şekilde tanıştığımız öyle çok kişi ve kişiler vardır ki? Bunlardan bazıları hayatımızda öyle bir yer alır ki ömür boyu asla unutmamız mümkün değildir. Bazen, arkadaş, bazen sırdaş bazen de can dostu oluruz. Paylaştığımız çok şeyimiz olur. 

İnsanoğlunun kendi hemcinsleri hariç dünyadaki çok şeye sabır gösterebilir. Nedense sadece kendi soyundan olanlara tahammülü yoktur. Yeryüzünde bulunan birçok güzellikleri başkalarıyla paylaşan insanoğlunun başka insanların başarılarını kabullenmesi çok kolay olamamaktadır. Bunun sebebi veya sebepleri üzerinde duracak halde değilim. Vakıa o dur ki böyle şeyler olmaktadır. 

Herkes gibi benim de birçok dost ve arkadaşlarım var. Bunlar samimiyet dercesine göre gönlümüzde yer tutmuşlardır. Bazılarının daha farklı yeri olması ise gayet tabiîdir. Çok kişinin böyle gönül dostları vardır. 

Ben uzun zamandır bir dostum hakkında bir yazı yazmayı planlamıştım. Ancak bir fırsatını bulup kalemi elime alamadım ve hislerimi satırlara dökemedim. Bunda asıl sebep dostumu lâyıkı veçhiyle anlatamamak, yavan ve basit cümleler kurup, hislerimi bihakkın kaleme alamama korkusundandı. Ama başka bir dostum benim yapamadığım bu işi yaparak “Yar’ın Dilinden” adlı yazıyı kaleme aldı. Ve kendi üslubu ile bazı açıklamalarda bulundu. Kendisine bir teşekkür borçluyum. Şurası unutulmamalıdır ki İsa Yar hakkında yazılan, söylenen her güzel söz bizce de makbûl olup dostları bizim de dostumuzdur vesselâm. Bu böyle biline… 

Fatih Ordu’yu yalnız bir cengâvere benzettim hep. Birçokları sadece konuşurken o icraat yapıyordu. Ben dâhil birçoğumuz laf üretirken o faaliyet yapıyordu. Bir şeyleri söylemekle kalmıyor, eskilerin tabiri ile “kuvveden fiile” tebdil ediyordu. Bu gün Ünye’de Fatih Ordu imzası dünya var oldukça kalacaktır. Ama maalesef kıymet bilen salâhiyet sahipleri bu işin farkında değiller. 

Fatih Ordu sadece Ünye’nin değil bu ülkenin de bir kıymetidir. Bu tür insanlar az yetişir. Elbette her fani gibi zaafları olacaktır. Ama yaptıklarına ve söylediklerine bakacak olursak nasıl bir kıymet ifade ettiğini daha iyi anlarız. Şahsi başarılarını yanında yapmış olduğu çalışmalar ve faaliyetler ismini çok uzun yıllar dillerden düşürmeyecektir. Bu memlekete diktiği “fidanlar” yeşerip neşv ü nemâ buldukça ismi daha da bir kıymet arz edecek ve gönüllerdeki hak ettiği yeri alacaktır.  

Bazı şeyler kolay olmuyor. Sadece yetiştirdiği öğrenciler ona yeter. Bu fidanlar ileride en güzel çiçeklerini açacaktır. Ayrıca park ve bahçelere diktiği fideler ise “mekâna atılan imza”dır. Bu imza zamanla mekânlardan gönüllere yol bulacaktır. Bu için bizim yazdıklarımız, söylediklerimiz ve bu günün mühim şahsiyetlerinin isimleri unutulup giderken baharda açacak her yaprak onun ismini kazıyacaktır hafızalara.  

Büyük başarılar, büyük sancıları da getirir. Fatih Ordu “fikir sancısı” çeken, kalem, kelâm ve gönül ehli bir insan. Benim için onu tanımak bir bahtiyarlık olmuştur. Kendisine daha nice yıllar “fidanlar yetiştirmek” nasip olması temenni ediyorum. Her zaman fidanlar bahçelerde yetişmez. Kırlarda, dağlarda, tepelerde de yetişir. O fidanlar yağmur, kar, güneş gibi tabiî zorluklarla karşılaşabileceği gibi bazı “insanlar”la da karşılaşacaktır. Yağmurdan, güneşten, kardan ve fırtınadan korunmak mümkündür. Asıl olan “korunması zor olandan” korunmaktır. Bu da kolay olmayacaktır. Bunun için her zaman sefere hazır olmalı, zorluklara tahammül edilmeli asla yılmamalıdır.

.
.

21. yüzyılda beton yığınları arasında kaybolan insanlar, kimlik ve kültür yozlaşmasının da etkisiyle değerli büyüğümüz şair-yazar İsa Yar’ın ifadesiyle “ yürüyen cesetler” halini aldı. Kalabalık içinde yalnız yaşayanlar şüphesiz ahşap evlerin yerini alan bu beton yığınlarının teknolojiyle beraber mekanikleşmiş hayatın faturasının bu kadar ağır olacağını tahmin etmemişti. Sıkıştıkça tükeniyor adeta insanoğlu. Nihayetinde her sohbet ortamında dile getirilen geçmişe özlem…

Evet doğru kökleri zayıflamış bir ağacın ayakta kalamayacağı malumdur. O yüzden tarihimizi iyi öğrenmeye, geleceğimizi iyi yönlendirme adına geçmişimize vâkıf olmaya ihtiyacımız var. Bize geçmişteki sosyal hayatı, tarihimizi en iyi anlatan deliller, eski evlerimiz. Ne yazık ki günümüzde terkedilmiş, yalnızlıktan başı dönmüş vaziyette değerlendirilmeyi bekliyorlar. Böyle evlerde büyüyen nesiller gittikçe azalmakta ve o atmosferden uzak beton yığınlarının arasında, kültürden, ayrıntı ve sanattan uzak evlerde ömürler tüketilmekte. Oysa bahse konu ettiğimiz evlerimizde yaşayan büyüklerimiz üç nesil birlikte yaşamışlar, hayatın her alanında birbirlerine destek olmuşlardır. Daima bir muhabbet hakim olmuş, birlikten kuvvet doğmuştur. Oysa yaşadığımız çağda aylarca kapısı çalınmadığı için intihar eden yaşlıların haberlerini duyuyoruz. Öyle bir zaman ki ne yaşlılar saygıdan mahrum, ne çocuklar sevgiden yoksun olmuşlardır. Günümüzün aksine küçük de olsa bir bahçeleri vardır ve toprakla tanışıktır insanlar. Ya şimdi?

Hayat, bir bakıma, gizemli bir gelecekte varacağımız yere ulaşmak için geçmişte bulunduğumuz yerden yola koyulmak demektir

Günümüzde boşalan köyler ve büyüyen şehirlerde yitirdikleri gelenek ve göreneklerini yeniden canlandırmaya çalışıyorlar insanlar. Teknoloji sayesinde bir yandan refaha kavuşuyor, diğer yandan tam bir karanlık içine gömülüyoruz. Rahatlık, lüks ve zenginlik…

Ve diğer tarafta müthiş bir yalnızlık. Adeta kaldırımda yürüyen ruhsuz cesetler haline döndük. Koşar adım ilerlerken hayatın basamaklarını, sosyal çevreyi, dostluklarımızı velhasıl iyi yanlarımızı unutmak kolay gibi gözüküyor insana. Beton yığınları arasında teknolojiyi hazmetmeye çalışırken, hayatın anlamını ve onun anlamını değerli kılan şeyleri yitirmemek gerekir.

İşte tamda bu merhalede üstadın “huzur” adlı şiirinden bir bölüm aktararak konuyu bağlayalım:

“köyde tattık hürriyeti

yitirdik şehirde!

bin nehirde

yıkanmaz kirimiz

yürüyen cesetleriz;

köyde kaldı dirimiz…”

Unutmayalım geçmişin izlerini taşıyan ve gelecek adına ümit vadeden bir ilçede yaşıyoruz

.
.
.
.
2006 yılının Ramazan Bayramında; hemen her bayramda olduğu gibi köyümdeyim. Ordu, Perşembe, Okçulu Köyü ve sonradan Dere Mahalle olarak isimlendirilen Dereköy; benim doğduğum ve özellikle ortaokula başladığım tarihe kadar sürekli yaşadığım bir yer. Ortaokul ve takip eden tahsil hayatım boyunca ancak yaz tatillerinde uğrama imkânı bulabildiğim, yüzmeyi deresinde öğrendiğim, pek çok hayat gerçeğini sinesinde öğrendiğim ve dünden bugüne yitiklerini hüzünle hatırladığım köyümdeyim.

Daha önceleri ve en son gelişimizden bu yana, köye tamamen veda ederek ebedi hayata doğmuş bulunanların aziz ruhlarına dualar yolladık kabirleri başında, akrabaları, hastaları ve dostları ziyaret ettik zaman elverdiğince. Uzun süredir göremediklerimizi gördük, hasbıhal ettik nasip olduğunca. Bu ziyaret ve karşılaşmalarda bir can dost; sevgili kardeşim Zeki ORDU bir müjde verdi ayaküstü. Zeki Bey hep mütevazı ve yüreği sevgi dolu haliyle bir dergi çıkarmaya başladıklarını, ilk dört sayının dağıtımının tamamlandığını ve tüm bunları Ünye’de yürekleri büyük, sözü sukut ederek söyleyen, saniyelik bakışlarında dahi zamanın ötelerine taşan derin manalar hissettiğim gönül dostları ile yaptıklarını anlattı. Bunca yitikler arasında böylesine bir havadis, hiç eksilmeyen umudumun gerçekleşmesine dair inancımı tazeledi ve Zeki kardeşimin o an verdiği ilk sayıyı hemen, takiben düşünce insanı aziz dost İsa YAR beyefendinin getirdiği üçüncü sayıyı, büyük heyecanla okudum. Ben bir edebiyatçı ya da şair değilim, ancak Türk insanına ait kültür değerlerine olan sevdama dayanarak,  düşüncenin dipsiz derinliğinde boğulmadan emek verenlerle “sukut”la bana katkıda bulunan herkesi, haddim olmayarak Türk dili, Türk Kültürü ve Türk Edebiyatı adına kutluyorum.

 Bu vesileyle, dünden bugüne gelirken bilerek veya bilmeyerek, belki de kayıtsız kalmaların bir neticesi olarak, özellikle son zamanlarda bilinçli ve programlı bir biçimde kaybettiğimiz ve ısrarla kaybetmeye devam ettiğimiz değerlerimize dair birkaç kelam etmek isterim. Buna bir nevi yürekteki hasretin kaleme dökülmesi diyelim.

Bundan yaklaşık 35 yıl önce sabahın erken saatlerinde ve gün batımı ile birlikte çakal seslerini duyardık. Bu sesler uzun zamandır yok oldular ve artık gündüzleri dahi domuz sürülerine rastlanır oldu. Doğruluğunu uzmanları bilirler ancak çakalların domuz yavruları ile beslendiklerine dair bir bilgi kalmış hafızamda. Her ne kadar köyde yaşayanlar dünkü kadar toprakla uğraşmayıp, ekme, dikme ve biçme işlerini terk etmiş olsalar da bu domuzlar zarar verecek bir şeyleri yene de buluyorlar.

Ne yazık ki artık geleneksel köy hayatına aykırı olarak, köylüler yumurta ve maydanoz dahil hemen tüm ihtiyaçlarını, ayaklarına kadar gelen dört tekerlekli manavdan temin ediyorlar. Artık insanlar bu sıradan üretimleri yapmıyorlar, belki biraz zorlukları vardı ama aktarma, ekme ve biçme imecelerine ve kokusunu uzaktan hissettiğimiz tarla domatesine hasretim.

Şimdiki gibi her mahallede bir cami yoktu. Cuma günleri kalabalık bir cemaat sahildeki camide,  Hacı Hafız İsmail hocanın imamlığında Cuma namazını eda eder, takiben hocamızla her birimize önemli istifadeler sağlayan istişarelerde bulunurduk.          

Ebedî hayata yolculuğunu şahsım dâhil öğrencilerinden bir kısmına bizzat kendisi haber veren hocamızın nasihat, ibret, güzellik dolu sohbetlerine ve o sohbetlere iştirak etmiş, ancak o günlerden bu günlere yoğun meşguliyetlerinden olsa gerek (!) çok az görüştüğüm; hatta hiç görüşemediğim dostlara hasretim.          

Aynı yıllarda köyümüzün balıkçıları, önceleri yelkenli kayıkları, sonraları küçük balıkçı motorları ile her kalkan mevsiminde Ünye’ye göçerlerdi. Pamuk ipliğinden yapılmış geniş gözlü ağlar salınırdı denize; vakti geldiğinde toplanır ve bugün tezgâhlarda göremediğimiz irilikte kalkan balıkları tutulurdu. 40 çeşidi aşan balık türü zamanı geldiğinde ve balığın çeşidine uygun düşen yöntemle avlanırdı. Bugün balık çeşitlerinin büyük kısmı yok oldular, mevcutlar ise henüz yavru iken denize veda ediyorlar. Kimi balıkların yumurtalarını sakladıkları deniz salyangozları dahi vahşi bir yarışla toplandılar; tarumar edildiler. Balıkçıların denize açılırken adeta parolaları haline gelmiş “Rasgele” ifadesi,  sonar ve radar cihazları, hız kabiliyeti yüksek motorlarla, eni ve boyu uzatılmış, gözleri küçültülmüş, el yerine makinelerle kurulup kaldırılan naylondan ağlarla donatılmış, okyanus balıkçılığına çok daha uygun olan dev tekneler sayesinde anlamını yitirdi.          

Yelkenleri Sümerbank hasesinden, dört çift kürekli, gözleri iri pamuktan ağlarla donatılmış, geride kalanların “Rasgele” uğurlamasını asla ihmal etmedikleri, Eşref kayığı ile denize açılmaya hasretim.         

Elektrik, telefon ve evlerin içinde akan su yoktu. Bir zaman sonra sahile bir PTT acenteliği kuruldu, yandan kol ile çevrilerek arama yapılıyor ve saatlerce görüşme sırası bekleniyordu. Bu işi yürüten Yusuf ağabeyin çilesini ve “alo falanca çekil aradan”, diye bağırışını unutamam. Şimdilerde her şey var. Yöre insanın ses tellerini açık tutmada önemli katkısı olan tepeden tepeye maslahat iletme yönteminin yerini cep telefonları aldı. Çanak antenler dünyayı oda içine getirdi, diziler nedeniyle oturmalı misafir dahi nadir kabul görüyor. Soyunu bir noktaya kadar sayabilenler, bilmem hangi dizi kahramanının yedi sülalesini tanır oldu. Ancak, o ağaç-taş dolgu, iç kısımları tümüyle el emeği ile üretilmiş ağaçtan malzemelerle yapılı, taş merdivenli, küçük pencereli, tahta duvar ve darabalı, kara ocaklı, bacasında büyücü dikenleri sarılı, giriş kapısı üstünde kocaman koçboynuzu bulunan minik evler yok oldular. Evlerin önünde görmeye aşina olduğumuz serenderler, mısır, fasulye ve elma kurutma işine yarayan taş fırınlar, bileki ve dibek taşları ile kara ocak üstünden eksik edilmeyen idare lambaları, duvarları süsleyen gaz lambaları ve daha birçok alet edevat kayıplar arasındaki yerlerini aldılar.  Şimdilerde bırakın bulmayı, büyük bölümünün resmine dahi ulaşmak mümkün gözükmüyor. Belki, meraklısı bu eşyalardan bir kısmını saklamış olabilir.          

Her bir evin önünü gölgelerken ve nimeti ile insanlara ve özellikle arılara ve kuşlara besin kaynağı olan, Ramazan ve Kurban Bayramlarında, iri dallarından birine kalın halatla salıncaklar astığımız dut ağaçlarında, gönül dostları ile sallanmaya hasretim.  Doğdukları yerden, denize ulaştıkları vadi boyunca, dev ağaçları ve her birimizin küçük bir taşı çevirmekle yakalamaya çalıştığımız, lezzeti mükemmel, onlarca çeşit bolca balığı barındıran ve hayvanlarımız için hayatın kaynağı olan çayırları besleyen, eğilip suyunu içtiğimiz, analarımızın ve bacılarımızın, akıntısı ile mermer gibi parlattığı kayaları üzerinde çamaşırlarını yıkadıkları, çoğunluğumuzun yüzmeyi öğrendiği gölleri ile ayrı bir güzellik sergileyen ırmaklarımız artık bulanık akıyorlar. Neredeyse kuruyacak hale gelen, gölleri gölcük dahi sayılamayacak kadar sığlaşan ve çirkinleşen, eğilip su içmemizin sağlık açısından artık mümkün olmadığı bu ırmaklar, eski halleriyle artık yok.       

Zahra (Mısırı değirmende una dönüştürme işi)  nöbeti sırasında cemek avına çıkıp, değirmenin kızgın ocak taşı üstünde yeni öğütülmüş undan yaptığımız ekmek eşliğinde dere balığı yemeye ve soğuk kış günlerinde değirmene has sesleri dinleyerek, ocağında yanan odunun ateşi karşısında, dost sohbetlerine ve yorgunluk gidermeye hasretim.Özetle; büyük bir üzüntü içerisinde acı hisseden yüreklerin sukut hallerini çaresizlik sananların; ne kadar yanıldıklarını ve aldanmışlıklarını göreceğim sabaha hasretim.    

Biçmek için ekmek gerektiğini hatırlatıyor, okuyuculara bir şiirimi hediye ediyorum.

Bizim Köy

 Dün…
Solmayan çiçekler vardı bahçelerinde,
İsimleri değişirdi mevsimden mevsime.
Dupduru akarda köyümüzdeki dere,
Mekân olurdu saçaklar serçelere. 

Bugün…
Ne çiçek kalmış, ne bahçe,
Serçeler göçmüş, susuz, bulanık dere.
Yok, ağaçtan evler, küçük pencere,

Köy bizim köy de, içindekiler nerede?

                                                              Abdullah KAHRAMAN  

*Sükût Dergisi sayı.5 / ocak-Şubat/2007

Ahmet ŞAHİN
.
.
.

Artarak gönlümün aydınlığı her sâniyede,
Bir mehâbetli sabah oldu Süleymâniye’de!
Yahya Kemal Beyatlı

Gönlü aydınlık olanlara ne mutlu… Aydınlığı, ilâhî kaynağın sönmez ışığından alarak görebilen nasipli gönüller, her an bütün karanlıkları bir bir delip geçebilirler. Çünkü bu aydınlık, bilinenin dışında, bütün zamân ve mekânı çepeçevre kuşatan bir aydınlıktır. Malik’ül Mülk olan Yüce Allah (Celle Celâlühû) bir nûr püskürüşü ile şuâlarını halkalar halinde mâsivâ’ya gönderir. Böyle bir menzile kenetli gönüller, Mutlak Zât’ın kendisi ile yine kendisine “mutlak aşk” tecellisince ve Allah Resûlü’ne(Sellallahû-Aleyhivesellem) uzanan velâyet yolu ile “hem-hâl” olabilme, bilme-bildirme (alıcı-verici) bakımından beşer üstü bir irtifâ kaynağından besleniyor olmaları hasebiyle daha bir bahtiyar olmalıdırlar. Böylesine “şaşmaz mihmandarları” olan bir cemiyetin, toplumun ve nihâyet bütün bunları millî sînesinde barındıran bir milletin yücelmesi ve beşeriyetin akışına yön vermesi de çok tabiîdir. Bu sebepledir ki; her vesile ile iftihâr ettiğimiz ve mensubu olmaktan büyük şeref duyduğumuz asîl Türk Milleti’nin; millî karakterinde ve öz cevherinde nakşolunmuş, böyle asîlâne bir imtizâc, bir sevk ve idâre etme kâbiliyeti (liyâkati) esâsen hep var olmuştur.

Târihin değişmez hükmüdür: “Rü’yâ’sı olmayan milletlerin gelecekleri de olamaz.” Hakîkate ve yalnız hakîkate bağlı büyük hayâller kuranlar, hiçbir zaman “çürük ipliğe boş hülya” dizmez ve kendileriyle birlikte milletlerini de felâkete sürüklemezler. Milletlerine o büyük rüyâ’yı gördürenler, arşa kanatlı hayâlleri kurduranlar ise, o milletlerin yetiştirdiği “ölümsüz kahramanları”dır.

Kahramanlar, cemiyetin ana rahminde ve kadîm tarihin şahitliğinde “dev sancılarla” doğar, büyür, gelişir ve o cemiyetin aslî mânevîyesini; “maya çanağını” meydana getirirler. Yani ki onlar; imân, inânç, mefkûre, ideal ve ülküleriyle; üzüntüleri, kederleri, gamları, tasaları ve hüzünleriyle; neş’eleri, sevinçleri, şevkleri ve aşklarıyla o cemiyetin “hem-dem-i”, yâni “dili bir, gönlü bir, imânı bir” erdemli insanları olurlar. Onlardan beklenen târihî vazife de; beşerin zamân zamân insana insanlığını unutturan o menhûs, paslanmış ve taşlaşmış vicdânını; hastalıklı rûhunu tedâvî etmeye memur bir millî seciyye ve millî dâvâ ahlâkını parıldatıcı asîllikte bir erdemlilik kavrayış ve anlayışını, bütün insanlığa hâkim kılmaktır.

Kahraman, deruhte ettiği vazîfenin mes’ûliyetini müdrik insandır. Hangi vazîfeyi îfâ ediyor olursa olsun, onu en mükemmel şekilde yerine getirmekle mükelleftir. Aziz Vatan Şâiri Orhan Şaik Gökyay’ın ifâdesiyle kahraman:
“İleri atılıp sellercesine,
Göğsünden vurulup tam ercesine,
Bir gül bahçesine girercesine,
Şu kara toprağa girenlerindir!”(1)
yahut Hüseyin Nihal Atsız’ın tarifinde kahramanlık:
“Kahramanlık ne yalnız bir yükseliş demektir,
Ne de yıldızlar gibi parlayıp sönmemektir.
Ölmezliği düşünmek boşuna bir emektir;
Kahramanlık; saldırıp bir daha dönmemektir…”(2)

İnâncı uğruna hiç tereddüt etmeden seve seve şehâdet şerbetini içmek, kan ve can vererek vatanseverliğin altın destanını celâdetle yazmak, Türk’ün kahramanlığının şanındandır. Meselâ, Gönül ve Kılıç Fâtihi Horasan Erleri, Battal Gâzîler, Selâhaddin Eyyûbîler, Alp Arslanlar, Ertuğrul Gâzîler, Osman Gâzîler, Murad Hüdâvendigârlar, Yıldırımlar, Dânişmend Gâzîler, Fâtihler, Kânûnîler, Yavuzlar, Barbaroslar böyledir.

Şâir ve Yazar İsa Yar haldaşımızın:

“Senin de diyecek sözün olmalı;
Huzûra duracak yüzün olmalı!
Gönlünde bir parça hüzün olmalı,
Kendini kendinden kurtar, öyle gel…

Zîra o, bu târihî akıştaki hayat tarzıyla aynîyet arz eden husûsiyetleri keşfeden önemli şâirlerimizden birisidir.

DİP NOTLAR:
Rıza Akdemir, Dinî ve Millî Şiirler Antolojisi; Orhan Şaik Gökyay, Bu Vatan Kimin? s.141; Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları ,Ank-1991
Atsız; Yolların Sonu, Kahramanlık, s.46; Ötüken yayınları, 5’nci Basım, İstanbul 1977
İsa Yar, Gel Şiiri; 02 Kasım 2003 Tarihli Türkiye Gazetesi-İstanbul
Düşüşümüzde, Hocamızın bir tek engin dehâsının binde-biri kabilinden “bindiği dalı kesen” mizâhî ihtarını her devir idarecileri ciddiye almış olsaydı, acaba bunca felâkete duçar olur mu idik? Veyahut; milletçe yeniden silkiniş, titreyiş ve kendimize gelişimizde, Hocamızın asırlar öncesinden tuttuğu ışıktan nasıl istifade edebiliriz?..
Mehmet Kaplan, Cumhuriyet Devri Türk Şiiri; Cilt 2, N.Y. Gençosmanoğlu, Malazgirt Destanı s.603-604; Dergâh Yay. 4’ncü Bask.İstan.-1984
Rıza Akdemir, a.g.e; Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu. Malazgirt Marşı s. 129; Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları -Ankara 1991
Prof.Dr.Osman Turan, Türkler Anadolu’da; s.23; Hareket Yayınları, 1’nci Baskı, İstanbul-1973
Arif Nihat Asya, Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor; Destan s.7; Ötüken Yayınevi 1977-İstanbul
İlhan Ayverdi, Kubbealtı Lugati-Misalli Büyük Türkçe Sözlük; “Harâbâtî” Maddesi 2’nci Cilt s.1178; Birinci Baskı İstanbul-2005
Necip Fazıl Kısakürek, Çile; Sakarya Türküsü s.399; Büyük Doğu yayınları 13. Basım 1987-İstanbul
Yahya Kemal, Kendi Gökkubbemiz; Süleymâniye’de Bayram Sabahı, s.11; Yahya Kemal Enstitüsü Yayımları, 5’nci Basılış 1974-İst. 

.
.
.

“Fenci” kelimesi ilkin bir fen memurunun intibaını uyandırabilir sizde. Kim bilir belki de belediye fen işleri ile alakadar bir kişiyi. İş öğretmenliğe gelince bütün belirsizlik kalkar ortadan ve bir fen bilgisi öğretmeni tasavvuru kurarsınız tastamam.

Fenci Zeki Bey bu tasavvurların dışında bir Fenci. Zaten o yüzden de böyle bir köşe yazısında bahsetmek istedik ondan. Kaldıraçların, kurbağa solunumlarının, atomların, yerçekimlerinin dışına çıkmış yahut hepsinden daha fazla edebiyatın çekimine uğramış bir güzide insan.

Zannediyorum ona “fenci” denmesinin sebebi de bu. Hani el altından “Abi ayıp oluyor! Sen fencisin yahu!” gibisinden bir uyarı çekme sadedinde anlayacağınız. Bazı kaynaklara göre de ona bu lakabı Ahmet Şahin Bey münasip görmüş:

Bir gün Küllük’te Ahmet Şahin Bey, hâlihazırdaki edebiyat dergilerine gayet derecede sinirli iken, ahali gazaba mucib olma endişesi taşıyor iken eline bir dergi alıp demiştir ki: Efendim görüyorsunuz, bu dergilerin hiç birisi edebiyatla filan alakalı şeyler olmadığı gibi, bilakis tırıvırı işlerdendir. Oysa “Fenci” Zeki Bey, çıkardığı Sükût dergisi ile bu işin nasıl yapılacağını göstermektedir.

Fenci Abi bu krediye hiç halel getirmeden kullanmasını bildi. Hatta üzerine daha da ağır bir yük almış say u gayret sahibi insanlar gibi bakışları daha bir derinleşti, konuşmasının yazmasının insicamı bir kat daha eskileşti.

Ama en fazla biraz daha eskileşti o kadar. Hakikatte Fenci Abi, o kadar kolay değiştirilecek kadar hafifmeşrep bir adam değildir. Beni de en çok kendisine çeken onun bu yönüdür.

Sabahtan akşama, akşamdan sabaha ayrı ayrı karakter kesilmenin, beğenilen şarkıcı türkücüler gibi saç sakal edinmenin, seyredilen dizilerdeki tuhaf adamlar yahut kadınlar cinsinden konuşmanın yürümenin aşikâr olduğu bir zamanda Fenci Abi’nin hiç birine eyvallahı olmaması gayet derecede mühimdir. O, kimselere benzemeye çalışmaz. Sokaklarda dalgın fikirlerinin arasında yürümeyi, bir köşede şiirinin bir beytini düşürmeyi daha makbul saydığından etrafı görecek hali de pek yoktur zaten.

Bu sebeple de ben onu Abdülhak Şinasi Hisar’ın bu zamana kaybolup gelmiş bir kahramanı gibi görürüm. Öyle şaşmaz ölçüleri vardır Fenci Abi’nin. Fahim Bey gibi kimselerin ne olduğunu kestiremediği dosyalar kesip doldurur, Ali Nizami Bey gibi müstesna zevkler edinir, ‘Çamlıca’daki Enişte’ gibi kendi içindeki kayıp zamanlarda kaybolur, sırrolur.

Neden Fenci Abi Büyükada’da yahut Rumelihisarı civarında bir köşkte doğmamıştır? Öyle bir duruşu vardır ki, siz sanırsınız oralardan bu uzak yerlere gizli bir derdin peşinden gelmiş ve bir daha da dönememiştir.

Her zaman böylesine içli ve suskun değildir tabiî ki Fenci Abi. Hele bir keyiflenir de konuşmaya başlarsa susması için ancak ve ancak Mustafa Şıvgın telefon etmesi iktiza eder. İstidradî konuşur çünkü. Anlattığı konunun tam anlaşılabilmesi için anlatılan olayın içinde geçen bütün ana ve yardımcı kahramanın gelmişlerini geçmişlerini bir nessab titizliğiyle döker. Şeceresini sayar. Onun kahramanları tıpkı Topkapı sarayının odaları gibi hep bir başkasına açılır. Herkes öyle bir odada takılır kalır ki bir müddet sonra hiç kimse birbirini bulamaz.

İşin garibi bütün konuşmalarında Fenci Abi şaşmaz dikkatiyle ilk kaldığı yerden konuyu bağlamayı becerir. İşte bu aralık ilk elden İslam Hoca’nın sesi işitilir:

-El’an öyledir Fenci Abi, benim çocuklar vardı. Benim onları almam lazım. Hadi bana müsaade.Bu konuşmaların en titiz dinleyicisi Hüseyin Yıldıran’dır. Bir ayağını peykeye koymuş, sırtını duvara vermiş, şapkasını başından fırlayacakmış kadar havaya kaldırmış ve avucunun içini Audrey Hepburn gibi havaya kaldırarak cıgarasını çerkerken konu hakkında; ama konuyla uzaktan yakından alakası olmayan bir soru sorar ve Küllük’te zaman devam eder.           

Fenci Abi’de kim neyi görür bilinmez; lakin ben onda çok evvelleri kaybettiğimiz geçmiş zaman insanlarının şaşmaz itiyatlarını bulurum ve öylece de severim vesselam.

Fatih ORDU